Oldal 40 [40]
PHYSICO-CHYMICO-MEDICA: 38
Jeüum eopiofisfimum empyreumaticnm,tertio nigram exficca¬
tam terram offert. Vinorum noftrorum recentium vifcidi¬
tas, quam referunt , non tantum oleum fed & terram ar¬
guit: flocculi albicantes a noftris flores vini vocati, qui: cir¬
ca fpiramentum vaforum colliguntur, in quibus admodum.¬
vetutta vina fervantur, idem indicant.
Aqua uti omniam liquidorum fic & vini vehiculum con¬
ftituit, a cujus majori copia robur vini minuitur, a minori
augetur, id vulgare experimentum docet: Si vinum acriori
frigori exponatur, aquofa portio incipict congelafcere, fed:
vinum erir fortius, fi tandem omnis aqua in glaciem con»
vertatur, evadet concentratisfimum, & robuftisfimum, quod.
vix bibi poteft. Non injufte putär ergo Cel. STAHLIUS
generofiora poffe reddi vina fi artem aquam ab iis ante fer¬
mentationem abftrahendi vel diminuendi calleremus dicens;.
» Unde fi aqua poffet artificio quodam fubtrahi ante fermen¬
») tationem, aut fuppleri fpisfioris confiftentia materia, inde:
„ prodiret concretum aut tali proportione, quae adhibita eft,
» immenfum quantum, aut certo multo magis omni modo:
» & indole fui tota generofius; & commendabilius fermen¬
>> tatum produétum (f).” Hoc videntur quodam modo ci¬
ves noftri ‘imitari prolongantes vindemiae tempus fi uvae mi¬
nus maturuerunt, ut fubfequente gelu nobiliores reddantur:
frigore enim aqueae particulae minuuntur quo-fit ut hi mu¬
flum fpisfius & vinum generofius obtineant.
$. XI. His vifis nunc facile intelligimus:-quare vina noftra:.
recentia dulcisfima fint , mediae actatis minus dulcia , anno¬
fa robuftiffima ? quia fermentatione dulces oleofae partes fol¬
vuntur, fpirituofae traétu temporis multiplicantur : cur quae¬
dam vini genera dulcia fint, quaedam fortia, quaedam aci¬
da, & nonnulla debilia?in his enim oleofae partes dulcedi¬
nem conciligrftes, in illis fpirituofae robur formantes, nunc
falino acidae acrimoniam acidam producentes,; nunc i
ebi¬
(f) Fund, Chym. Pars LIL p. 98.
39