Seite 35 [35]
26 DISSERTATIO INAUGURALIS,
SECTEO TERTILIA.
De principüs vini Tokaienfis. chymieis.
6. X. a ad enumerationem principi¬
orum me conferrem, in quibus re¬
folvendis otium mihi fecit induftrius folertiffimo¬
rum Chymicorum labor: operae praecium duxi:
modum, quo e fucco uvarum liquor toto ccelo:
diverfus ; quem vinum adpellamus , producatur ,
paucis commemorare..
Muftum in vinum transmutatur fermentatione , quam vo¬
cant vinofam, haec mediante motu inteftino, adtritorio,
tumultuario moleculas terrco-oleofo-macilagineas, aquae,
intermixtas , dulcedinem referentes, ita difloluic, adtenuat 3:
ut inde fubtiliora terreo-falino-acida, refinofo-gummea o¬
leofa & phlogifta corpufcula exfurgant, quae ardiflime.
combinata liquorem fpirituofo vinolum praecedenti dulce¬
dine orbatum conftituunt. Calore quippe externa motus.
fermentatitii cauffa muftum in vafe negligenter claufo, &
aër in poris minimis abfconditus mitifice expanduntur, o¬
mnes particulae in motum vehementiflimum conjiciantur,
quaquavorfum rapidiflime feruntur., partes acidae, oleofae,
& terreftres mutua actione & reaétione ludtantur, adterun-¬
tur, crepant, difliliunt, fpumefcunt, gencrant fpiritum ar¬
dentem, fylveftrem Helmontii expellunt, aliae fuperficiem.
petentes flores formant, aliae in fundum defcendentes foe¬
ces conftituunt, quae interna agitatio dum aliquamdiu du¬
ravit, tenuioribus particulis per euaporationem ablatis, ra-.
mentis craffioribus praccipitatis, torus liquor pellucidus ad:
paret,, in contrariam indolem converfus, qui hauftus non:
ame
34