Oldal 29 [29]
20 . DISSERTATIO INAUGURALBS
ealorem augere magnus BOERHAVE eruditisfime, & omni¬
no elegantisfime de igneejusque calore agens eum in modunr
proponit. ,, Sed ohe velimus etiam nobifcum perpendere ,.
59 quod radii a folo noftro reflexi, aut ab aedificiis, tum a
>> montibus etiam eflicere queant :utad.eundem Solis adfpe¬
»» Gum loca quaedam fingulari , eoque faepe fatis magno prae:
»» aliis calore adficiantur. (f) Infimae regionis vineae in pla¬
nitiem defcendunt, in qua fere nulli occurrunt radii folis.
replicati, vim caloris intendentes, & reta huc mifli arbo¬
rum, quibus plerumque veftiuntur, frondibus, eripiuntur 3,
aqua denique pluvialis hic colleéta, & ftagnans non folum
ignobilius nutrimentum, fuppeditat , fed & temperamentum
terrac inducit frigidius. Minorem efle caloris gradum in
fummitatibus horum montium inde colligimus: quia in iis.
aér rarior Solis radiis condenfandis, & retinendis fit ineptior,
& quoniam nulli funt hic nifi a nubibus radii repercufli, quo¬
rum abfentia caloris efficaciam infigniter diminuit. Cepit
Anden opinio plebeiorum fidem eminentiora loca eo: cali¬
iora efle, quo propiora fiunt foli: verum Clariffimorum
Phyficorum cum thermometro capta experimenta evincunt,
quo magis per alta montium adfcenditur, eo majus etiam
frigus nafci ; id docent juga montium altiffimorum tam fub.
Acquatore quam Zona torrida perpetua nive teéta; & lucu¬
lentiflime ob oculos noftros ponunt praefentia cacumina Al¬
pium Carpaticarum , quae cernimus affiduas glacies & ni¬
ves tenere. Quis proinde negabit non Solum in planiori¬
bus his vineis remiiliorem effe calorem, fed &iis, quae paul¬
Jo altiorum montium. verticem. obfederunt, frigus crefcere ?:
uis vero. amplius dubitabic in praecipitiis & devexis locis.
er dominari aeftum, inque mediae regionis. thea¬
..tris, vitiferis Sole repercuflo lactiflimam vindemiam coquis.
Hinc perfpicua eft ratio: quare cives fubmontani & in planio¬
-zibus locis, & altiorum, montium jugis rarius. colant: vites,,
cur
CF) Elemen, Chym, edit. Lipf. Tom, I. p, 104.
28