Oldal 25 [25]
OCR
16 DISSERTATIO INAUGURALIS hofpitium fubminiftrare compertum habemus ; quanto radiis folis plus ad perpendiculum diredis, & vividioribus feriuntur, eorumque calore diuturniore &intenfiore foventur: Sol etenim gui ampliflimam vegetabilium familiam fua benignitate confervat, tot arborum plantarum vitas fuftentat , tot frufuum varietates ad perfetionem & maturitatem perducit: dubitari non poteft , quin nutritioni & augmento vitis viniferac, fruticum nobiliflimae profpiciat, uvarumque acido fucco excoquendo, omni cruditati tollendae magnopere in. ferviat. Ubi idcirco fortiori vi operatur, uti in vineis occurrentibus meridiei, quam ab ea declinantibus, magis quoque fuccum crudum in telluris gremio haerentem penetrantiori calore expandit , adtenuat , ofculis radicum bibulis promtius adplicat, per anguftiflimas palmitum racemorumque fifiulas expeditius propellit , in indolem vitibus propriam celerius permutat, ad folliculos acinorum deduftum amplius refolvit, elaborat : qui tandem priftinam aciditatem penitus deponit, gratam dulcedinem adquirit, & induit naturam ad generofioris vini efformationem aptiflimam. Confpirat in excellentiam vincarum Auftro fubjeétarum regionis {ubmontanae fingularis pofitura, quae noftram animadverfionem meretur. Ita nimirum eft comparata: ut quemadmodum verfus Auftrum propinquam habet planitiem totius regni. vaftiflimam, fertilifimam, longe lateque trans Tibifcum porreétam, nullis montibus fed multis paludibus difcretam , incredibili folisaeftui ubique cxpofitam: non fecus ad feptemtrionem interpofito aliquot milliarium {patio opponuntur ci altiflimi Hungariac montes, Alpes Carpathicae, longiflimo traGtu ab occidente verfus orientem protenfo Hungariam a Polonia dividentes, quae in Comitatu Scepulienfi inftar Helveticarum & Pirenaicarum vertice clato vias nue bium fuperant, & faciem fervidiflima quoque acftate nive glacieque teétam noftris montibus obvertunt. Hic locus intermedius vitibus recipiendis eft convenientiflimuss haec calidioris planitiei vicinia; haec montium gelidorum remotior diftantia {unt optima praefidia , quibus cum provida natura 24
